Tổng hợp kỹ năng cần núm vững, những dạng bài tập và thắc mắc có năng lực xuất hiện trong đề thi HK2 Sinh học 8 sắp tới tới.
Bạn đang xem: Đề cương ôn tập học kì 2 môn sinh lớp 8
CHƯƠNG 6. TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
1.Trao đổi hóa học giữa khung người và môi trường.
- Môi trường hỗ trợ cho khung người thức ăn, nước, muối khoáng. Qua quy trình tiêu hoá, khung người tổng hợp yêu cầu những thành phầm đặc trưng, đồng thời loại trừ các sản phẩm thừa ra ngoài.
- Hệ hô hấp lấy môi trường kế bên khí ôxi để cung ứng cho những phản ứng sinh hoá trong cơ thể và thải ra phía bên ngoài khí cacbonic.
- Hệ bài tiết lọc tự máu những chất buồn chán của chuyển động trao đổi chất cùng với hồ hết chất độc để chế tác thành mồ hôi, nước tè để loại bỏ ra ngoài cơ thể.
- điều đình chất của khung hình và môi trường quanh đó là hiệp thương chất ở lever cơ thể, bảo vệ cho khung hình sống với phát triển. Nếu không có sự bàn bạc chất cơ thể không lâu dài được. Vị vậy dàn xếp chất là quánh trưng cơ bạn dạng của sự sống.
2. đàm phán chất thân tế bào và môi trường xung quanh trong.
- Tế bào đem ôxi và những chất dinh dưỡng: Glucozơ, Glixezin, axitbéo, axitamin, nước, muối bột khoáng, vitamin…
- Tế bào vẫn thải vào môi trường trong các thành phầm phân huỷ như CO2, H2O, Urê, Urát, axituric
- biểu thị của sự thảo luận chất giữa tế bào với môi trường trong.
Chất dinh dưỡng cùng oxi trường đoản cú máu chuyển hẳn sang nước tế bào để cung cấp cho tế bào tiến hành các công dụng sinh lí. Khí CO2 với các sản phẩm bài tiết bởi tế bào thải ra đổ vào nước mô rồi gửi vào máu, nhờ vào máu gửi đến những cơ quan bài bác tiết. Như vậy những tế bào trong cơ thể thờng xuyên bao gồm sự bàn bạc chất cùng với nước mô với máu tức là có sự dàn xếp chất với môi trường thiên nhiên trong.
3. Quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp cho độ khung hình và lever tế bào:
- không tồn tại sự trao đổi chất ở cấp cho độ cơ thể thì không tồn tại sự bàn bạc chất ở cấp độ tế bào.
- thảo luận chất ở cấp độ tế bào giúp cho từng tế bào tồn tại, phát triển dẫn đến cơ thể tồn tại phát triển (vì tế bào là đơn vị chắc năng của cơ thể).
4.Chuyển hoá vật chất và năng lượng.
- Sự hội đàm chất làm việc tế bào là quá trình trao đổi hóa học giữa tế bào cùng với môi trường trong.
- đưa hoá là quá trình chuyển đổi có tích luỹ năng lượng và giải phóng tích điện xảy ra bên trong tế bào.
*Năng lượng giải tỏa ở tế bào được áp dụng vào buổi giao lưu của cơ thể để sinh công, hỗ trợ cho quá trình đồng hoá tổng đúng theo chất new và sinh nhiệt độ bù đắp vào phần nhiệt khung hình mất đi vị toả nhiệt độ vào môi trường.
5. Đồng hoá và dị hoá là 2 phương diện của gửi hoá vật hóa học và năng lượng.
- Đồng hoá là quá trình tổng hợp của tế bào cùng tích luỹ năng lượng trong các liên kết hoá học.
- Dị hoá là quy trình phân giải những chất được tích luỹ trong quy trình đồng hoá thành những chất solo giản, bẻ gãy links hoá học để giải phóng năng lượng hỗ trợ cho hoạt động của tế bào.
- quan hệ giữa đồng hoá và dị hoá: những chất được tổng đúng theo từ đồng hoá là nguyên vật liệu cho dị hoá. Vày đó, năng lượng được tích luỹ sinh hoạt đồng hoá đang được giải phóng trong quá trình dị hoá để cung ứng cho chuyển động tổng phù hợp của đồng hoá. Hai quá trình này trái ngược nhau, xích míc nhau nhưng thống hóa học với nhau. Nếu không tồn tại đồng hoá thì không có nguyên liệu mang đến dị hoá và ngược lại không có dị hoá thì không có năng lượng cho chuyển động đồng hoá.
- xác suất giữa đồng hoá với dị hoá không giống nhau tuỳ lứa tuổi, tâm lý cơ thể.
Ví dụ:
+ Ở trẻ con em khung hình đang lớn quá trình đồng hoá lớn hơn dị hoá, người già quy trình dị hoá to hơn đồng hoá.
+ lúc lao động cơ thể cần nhiều tích điện dị hoá lớn hơn đồng hoá, lúc nghỉ ngơi đồng hoá dạn dĩ hơn dị hoá.
6. Gửi hoá cơ bản.
- đưa hoá cơ bạn dạng là năng lượng tiêu dùng khi khung hình ở trạng thái trọn vẹn nghỉ ngơi tính bởi KJ trong thời gian 1 giờ đối với 1 kilogam khối lượng cơ thể.
- đưa hoá cơ bản là một chỉ số mức độ khoẻ.
7. Điều hoà sự đưa hoá vật chất và năng lượng.
- Điều hoà bằng thần kinh: ở não có các trạng thái tinh chỉnh sự tao đổi: Gluxit, lipit, nước, muối bột khoáng cùng tăng giảm nhiệt độ cơ thể.
- Điều hoà bởi thể dịch: các hooc môn Insulin, Glucagon tham gia vào sự đưa hoá.
8. Khung hình giữ cân đối trao đổi nước bằng những cách
a. Điều hoà lượng nước mang vào
Khi lượng nước trong khung hình giảm (mất nước) đang làm sút khối lượng máu và huyết áp đồng thời làm tăng áp suất thấm vào của máu (thẩm áp máu). Tất cả những biến hóa trên đã kích thích vai trung phong điều hoà nước ở vùng dưới đồi thị gây nên cảm xúc khát. Lúc đó cơ thể có nhu cầu uống nước.
b. Điều hoà nước thải ra
- Lượng nước thải ra đa phần qua nước tiểu. Sự biến đổi khối lượng nước đái thải ra thường nối sát với sự tái hấp thụ Na+ vì lượng nước tiểu những hay ít có thể thay đổi, nhưng nên giữ cho áp suất thẩm thấu đến môi trường ngoại bào được ổn định định. Mà áp suất thẩm thấu lại chịu ảnh hưởng vào nồng độ những chất điện giải.
- Lượng nước tiểu thải ra còn dựa vào vào hooc môn ADH vì chưng thuỳ sau con đường yên tiết ra.
- ADH là hooc môn có tác dụng giữ nước qua qui định tái hấp thu nước của những ống thận. Lúc thẩm áp huyết tăng, áp suất máu hạ thì tăng ngày tiết ADH, ngược lại khi khối lượng máu và huyết áp tăng dần đều thì tuyến yên giảm giảm máu ADH. Điều hoà tiết ADH là trung khu điều đình nước ở vùng dưới đồi.
CHƯƠNG 7. BÀI TIẾT
1. Bài tiết.
- bài tiết là quá trình lọc và thải ra môi trường xung quanh ngoài những chất cặn buồn chán do chuyển động chuyển hoá hóa học của tế bào tạo ra cùng với một số chất chuyển vào cơ thể quá liều lượng.
- bài tiết được tiến hành qua da, thận, phổi.
- bài tiết có 2 tác dụng.
+ giữ lại cho môi trường thiên nhiên trong của khung người được ổn định.
+ Giúp khung người không bị lây lan độc.
- Cơ quan bài trừ nước tè là đặc biệt quan trọng nhất vì 90% các thành phầm bài máu hoà rã trong ngày tiết (trừ CO2) được ban ngành này thải ra ngoài.
2. Các đặc điểm kết cấu của thận và đường truyền nước tiểu phù hợp với tính năng bài huyết nước tiểu.
* Đặc điểm cấu trúc của thận tương xứng với chức năng bài huyết nước tiểu.
- Thận cấu tạo từ các đơn vị chức năng. Đơn vị tác dụng là chỗ xảy ra quy trình chọn lọc chất buồn bực từ máu để tạo ra nước tiểu.
- Mỗi đối chọi vị tác dụng thận tất cả một mạng lưới mao mạch với chất bã đến.
- con số đơn vị thận tương đối nhiều (có khoảng chừng 1 triệu đơn vị ở mỗi quả thận) giúp thận hoàn toàn có thể lọc nhiều chất buồn chán từ máu.
- Thận tất cả bể thận là nơi tập trung nước tiểu tạo nên từ các đơn vị chức năng của thận.
* Đặc điểm cấu trúc của đường truyền tiểu cân xứng với có thể năng bài tiết nước tiểu:
- Ống dẫn tiểu: kết cấu ống rỗng để dẫn nước tiểu từ bể thận xuống láng đái.
- nhẵn đái: gồm thành cơ có khả năng co rút nhằm đẩy thủy dịch xuống ống đái.
- Ống đái: bao gồm cơ trơn cùng cơ vân có chức năng co giãn để loại trừ nước tiểu khi đề nghị thiết.
Bóng đái và cơ thắt ống đái gồm mạng thần kinh phân bố có thể tạo cảm giác buồn đái tiện khi lượng nước tè trong bọng đái nhiều với gây phản nghịch xạ bài bác xuất nước tiểu.
3. Bài tiết nước tiểu.
Các quy trình trong sự sản xuất thành nước tiểu.
a) lọc máu tạo nước tiểu đầu.
- quá trình lọc máu xẩy ra ở vách các mao mạch của mong thận, vách mao mạch chính là màng lọc với những lỗ rất nhỏ dại từ 30-40 Å, các tế bào huyết protein có form size lớn rộng lỗ lọc đề xuất ở lại trong máu. Còn nước, muối hạt khoáng, mặt đường Glucozơ, một ít chất béo, những chất thải hóa học tiết do những tế bào sinh ra như urê, axit uric, qua các lỗ nhỏ dại ở vách mao mạch và nang ước thận tạo nên nước tiểu đầu. Do vậy nước tè đầu bao gồm thành phần gần giống huyết tương (chỉ không có protein) quá trình này xảy ra được do sự chênh lệch áp suất tạo ra lực đẩy những chất qua lỗ lọc. Tiến trình này theo đúng định lao lý khuếch tán.
b) Tái hấp thu những chất (hấp thụ lại)
Quá trình này xẩy ra ở ống thận, đại thành phần nước, các chất bổ dưỡng (toàn bộ lượng đường Glucozơ), các ion quan trọng như Na+, Cl- từ trong ống thận thấm qua ống thận vào máu.
Quá trình tái kêt nạp ngược với Garđien nồng độ đề nghị phái sử dụng năng lượng ATP cùng nhờ có vật tải, những chất mang.
c) bài trừ tiếp:
- các chất được bài tiết tiếp là Urê, axituric, các chất thuốc những ion vượt như H+, K+…
- Nơi bài tiết xảy ra ở vị trí sau của ống thận.
- quá trình này cũng cần tích điện ATP.
Kết quả nước tiểu ưng thuận được ra đời ở ống góp cùng theo những ống góp đổ vào bể thận cùng theo ống nước tiểu đổ vào nhẵn đái.
4. Hoạt động của các huyết mạch da triển khai các chức năng: Bảo vệ, điều hoà thận nhiệt và bài xích tiết. Kết cấu và công dụng của da.
4.1.Hoạt đụng của mạch máu domain authority thực hiện bảo đảm cơ thể.
- các tế bào bạch cầu trong mạch máu gồm chức năng bảo vệ cơ thể nhờ năng lực thực bào và tạo ra kháng thể.
- Khi domain authority bị nhiểm trùng, các mạch máu của da dãn ra. Lượng ngày tiết di chuyển hẳn qua da nhiều hơn thế nữa mang nhiều tế bào bạch huyết cầu đến để phá hủy vi khuẩn.
4.2. Hoạt động của mạch máu domain authority điều hoà thân nhiệt.
- lúc trời nóng, các mạch máu domain authority dãn ra, ngày tiết lưu trải qua mạch nhiều hơn, với nước và các chất để những tuyến những giọt mồ hôi của domain authority tổng hợp những mô hôi cất nước bài tiết ra môi trường, nước được thải ra ngoài sẽ mạng 1 phần nhiệt cơ thể toả ra môi trường xung quanh giúp khung hình chống nóng.
- ngược lại khi trời lạnh, những mạch huyết da co lại để gia công giảm số lượng nước qua da, hạn chế bài máu nước qua các giọt mồ hôi ra ngoài để giữ nhiệt cho khung người chống lạnh.
4.3. Hoạt động vui chơi của mạch máu domain authority để bài tiết cho cơ thể.
- Mạch máu với chất bã đến tuyến mồ hôi để tạo các giọt mồ hôi bài tiết qua da.
- dường như các con đường nhờn từ phần nhiều chất trong ngày tiết để bài trừ ra bề mặt da.
CHƯƠNG 8. DA
1) buổi giao lưu của các huyết mạch da tiến hành các chức năng: Bảo vệ, điều hoà thận nhiệt và bài xích tiết. Cấu tạo và tác dụng của da.
2) hoạt động của mạch máu da thực hiện bảo đảm cơ thể.
- những tế bào bạch cầu trong mạch máu gồm chức năng bảo vệ cơ thể nhờ kỹ năng thực bào và tạo nên kháng thể.
- Khi domain authority bị nhiểm trùng, những mạch máu của domain authority dãn ra. Lượng ngày tiết di chuyển hẳn sang da nhiều hơn thế mang các tế bào bạch huyết cầu đến để tiêu diệt vi khuẩn.
3) hoạt động của mạch máu domain authority điều hoà thân nhiệt.
- lúc trời nóng, các mạch máu da dãn ra, ngày tiết lưu thông qua mạch những hơn, sở hữu nước và những chất để các tuyến các giọt mồ hôi của da tổng jhợp các mô hôi cất nước bài trừ ra môi trường, nước được thải ra ngoài sẽ mạng một trong những phần nhiệt khung người toả ra môi trường giúp khung hình chống nóng.
- trái lại khi trời lạnh, các mạch huyết da co lại để làm giảm ít nước qua da, tiêu giảm bài huyết nước qua các giọt mồ hôi ra quanh đó để duy trì nhiệt cho khung người chống lạnh.
4) buổi giao lưu của mạch máu domain authority để bài tiết cho cơ thể.
- Mạch máu với chất bã đến tuyến những giọt mồ hôi để tạo các giọt mồ hôi bài máu qua da.
- dường như các con đường nhờn từ đều chất trong tiết để bài tiết ra bề mặt da.
CHƯƠNG 9. HỆ THẦN kinh VÀ GIÁC QUAN
I. Đơn vị cấu trúc và công dụng của hệ thần kinh: là nơron.
*Cấu tạo: Nơron kết cấu gồm 2 phần: thân với sợi trục
+ Thân: Thân cùng sợi nhánh làm thành đầu óc là trung ương thần kinh.
+ tua trục: chất trắng -> dẫn truyền xung thần kinh.
* Chức năng: cảm ứng và dẫn truyền.
II. Hệ thần kinh.
- Chức năng: điều khiển, phối hợp, điều hoà các hoạt động của cơ quan liêu trong cơ thể bảo đảm cho khung người thành một khối thống nhất.
- cấu tạo chung:
Hệ thần kinh trung ương gồm phần tử trung ương và thành phần ngoại biên:
- phần tử trung ương có não với tủy sinh sống được đảm bảo trong các khoang xương cùng màng óc tủy: vỏ hộp sọ chứa não; tủy sống phía bên trong ống xương sống.
- bộ phận ngoại biên ở ngoài tw thần kinh, có các dây thần ghê do những bó sợi cảm hứng và bó tua vận động chế tạo nên. Thuộc bộ phận ngoại biên còn tồn tại các hạch thần kinh.
1.Cấu chế tạo của tuỷ sinh sống (theo kiến thức và kỹ năng SGK)
- cấu tạo ngoài:
+ Vị trí: nằm trong ống xương sinh sống từ đốt sống cổ I mang đến thắt sườn lưng II …
+ Hình dạng
+ màu sắc sắc
+ Màng tuỷ
- cấu trúc trong:
+ hóa học xám: nằm trong, tất cả hình cánh bướm: là địa thế căn cứ thần kinh của những phản xạ không điều kiện.
+ hóa học trắng: ở ngoài, bao bọc chất xám: dẫn truyền cùng nối các căn cứ thần kinh.
2. Rễ thần kinh tuỷ sống:
- cầm được cấu tạo và chức năng.
- Gồm tất cả 31 đôi dây thần kinh, mỗi dây bao gồm 2 rễ, rễ trước: vận động, rễ sau: cảm giác
3. đái não, trụ não, não trung gian: cho học sinh nắm kết cấu cơ phiên bản ở SGK, gồm:
- rứa được vị trí các thành phần của óc bộ.
- cấu trúc và tính năng của trụ não.
- cấu trúc và tác dụng của óc trung gian.
- kết cấu và tác dụng của tiểu não.
4. Đại não: Theo văn bản SGK:
- cấu tạo của đại não.
+ Hình dạng cấu trúc ngoài.
+ cấu trúc trong.
+ Sự phân vùng tính năng của cung cấp cầu đại óc và so sánh với động vật, nêu đạt điểm khác biệt.
5. Hệ thần kinh sinh dưỡng:
- Cung bức xạ sinh dưỡng: yêu thương cầu học sinh phân biệt được cung sự phản xạ vận rượu cồn và cung bức xạ sinh dưỡng.
- cầm cố được cấu tạo hệ thần khiếp sinh dưỡng.
- chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng.
Phân biệt hệ thần kinh đi lại và phân hệ thần gớm sinh dưỡng
| Hệ thần ghê vận động | Hệ thần tởm sinh dưỡng |
Cấu tạo: -TK trung ương
- TK nước ngoài biên | - đầu óc làm thành vỏ não và tuỷ sống
- Từ trung ương đến thẳng các cơ quan bội phản ứng (cơ…) | - Nhân xám vào trụ não - Sừng bên của tuỷ sinh sống từ đốt xương sống tuỷ III cho đoạn thuộc của tuỷ sống - tất cả 2 sợi trước hạch và sợi sau hạch chuyển nhượng bàn giao qua hớt tóc xi náp trên hạch TK |
Chức năng | Điều khiển HD của cơ sở vận động | Điều khiển hoạt động của cơ quan sinh chăm sóc và quy trình trao đổi chất |
3. đối chiếu phân hệ TK giao cảm và phân hệ TK đối giao cảm
a. Về cấu tạo
| TK giao cảm | TK đối giao cảm |
Bộ phận TK trung ương | - Sừng bên chất xám tuỷ sống từ đốt sống cổ VIII đến đốt thắt sườn lưng III. - Từ tw đến thẳng các cơ quan phản nghịch ứng (cơ…) | - dấn xám trong trụ não - Đoạn thuộc của tuỷ sống |
Bộ phận TK nước ngoài biên | - Hạch TK sát trung ương - Nơron trước hạch, gai trục ngắn (có bao miêlin) - Nơron sau hạch tất cả sợi trục lâu năm (không tất cả bao miêlin) | - Hạch TK xa trung ương TK - Nơron trước hạch gồm sợi trục lâu năm (có bao miêlin) - Nơron sau hạch tất cả sợi trục ngắn (không gồm bao miêlin) |
b.Về chức năng:
- 2 phân hệ có chức năng đối lập (TK giao cảm bức tốc TĐC, TK đối cảm sút TĐC)
+ VD: TKGC làm tăng lực teo và nhịp co tim, TK đối GC tác dụng ngượi lại.
- TKGC làm co mạch, teo đồng tử, đối GC ngược lại
- Sự phối hợp, điều hoà HĐ của 2 phân hệ so với các cơ quan trong khung hình đáp ứng với yêu mong HĐ của cơ…
III. Phản xạ.
- bức xạ không điều kiện (PXKĐK): là phản xạ sinh ra vẫn có, không nhất thiết phải học tập.
Ví dụ: khóc, cười…
- phản xạ có điều kiện (PXCĐK): là sự phản xạ được hình thành trong cuộc sống cá thể, là hiệu quả của quá trình học tập, rèn luyện, rút tởm nghiệm.
Ví dụ: đánh đấm xe đạp, đá bóng, thấy đèn đỏ thì giới hạn lại, ngày đông đến khoác áo ấm...
* Điều kiện hình thành phản xạ có đk
- Phải gồm sự phối kết hợp giữa kích phù hợp có đk với kích mê thích không điều kiện.
- Kích mê thích có đk phải được tác động ảnh hưởng trước kích mê thích không đk một thời hạn ngắn. Quá trình phối hợp đó buộc phải được tái diễn nhiều lần.
- thực tế của bài toán hình thành phản bội xạ có điều kiện là sự hình thành đường liên hệ tạm thời nối những vùng của vỏ não lại cùng với nhau.
* Ức chế phản nghịch xạ có điều kiện
- Phải tiếp tục củng cố phản xạ có đk đã được hình thành. Nếu không được củng nạm thì sự phản xạ dần mất đi.
- Ý nghĩa của sự việc hình thành cùng ức chế phản xạ gồm điều kiện:
+ Đảm bảo khung hình thích nghi với môi trường xung quanh và điều kiện sống luôn luôn thay đổi.
+ Hình thành các thói quen tập tính tốt.
* So sánh Phản xạ không điều kiện và làm phản xạ tất cả điều kiện
IV. Vệ sinh hệ TK.
+ mức độ khoẻ của bé người phụ thuộc vào trạng thái của hệ TK, nếu thần tởm suy yếu, tuổi lâu giảm.
+ ví như HĐ của vỏ não bị náo loạn thì khung người bị nhiều bệnh tật, làm cho khung người mất năng lực làm việc có thể dẫn đến mẫu chết, chính vì thế phải biết phương pháp rèn luyện hệ TK.
+ Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày.
+ Có chính sách làm việc nghỉ ngơi phù hợp lý.
+ Tránh những chất kích thích, nhà hàng siêu thị đủ hóa học dinh dưỡng.
+ Luôn tạo nên mình vui vẽ, trung ương hồn sảng khoái, luôn làm viẹc hữu ích cho làng mạc hội …
V. Các cơ quan phân tích.
1. Ban ngành phân tích thị giác
- Gồm: các tế bào thụ cảm mắt trong mạng lưới của cầu mắt, dây thần kinh thị giác (dây số II) và vùng thị giác sinh sống thùy chẩm.
Cấu tạo cầu mắt
- mong mắt tất cả hình cầu.
- bên trong hốc mắt của xương sọ, phía ngoài được bảo đảm bởi những mí mắt, lông mày với lông ngươi nhờ con đường lệ luôn tiết nước mắt có tác dụng mắt không biến thành khô.
- nhãn cầu vận cồn được là nhờ cơ vận động.
- Cầu mắt có 3 lớp màng bao bọc:
+ Màng cứng: nằm quanh đó cùng bao gồm nhiệm vụ bảo đảm phần vào của mong mắt.
+ Màng mạch: có khá nhiều mạch ngày tiết và những tế bào nhan sắc tố đen tạo thành 1 phòng về tối trong mong mắt.
+ Màng lưới: chứa thụ cảm thị lực (2 một số loại tế bào: tế bào nón cùng tế bào que).
- môi trường thiên nhiên trong suốt: màng giác (nằm trước màng cứng trong suốt nhằm ánh sáng đi qua vào cầu mắt), thủy dịch, thể thủy tinh, dịch thủy tinh.
2. Cơ sở phân tích thính giác
Tai được phân tách ra: tai ngoài, tai giữa cùng tai trong.
* Tai ngoài
- Tai ngoài được số lượng giới hạn bởi màng tai có 2 lần bán kính khoảng 1cm, gồm:
+ Vành tai: có trọng trách hứng sóng âm.
+ Ống tai: hướng sóng âm.
* Tai giữa
- Tai giữa là 1 trong những khoang xương gồm:
+ Chuỗi xương tai bao hàm xương búa, xương đe và xương bàn sút khớp với nhau.
+ Xương búa được tích hợp màng nhĩ, xương bàn sút áp vào 1 màng giới hạn tai giữa và tai trong (gọi là màng cửa bầu dục – gồm diện tích nhỏ tuổi hơn màng nhĩ 18 – trăng tròn lần).
Khoảng tai thân thông cùng nhau nhờ có vòi nhĩ nên đảm bảo an toàn áp suất phía hai bên màng nhĩ được cân bằng.
* Tai trong
- Tai vào gồm:
+ thành phần tiền đình và những ống bán khuyên: thu nhận các thông tin về vị trí và sự hoạt động của khung hình trong không gian.
+ Ốc tai: thu nhận các kích yêu thích của sóng âm. Gồm: ốc xương tai bên phía trong có ốc tai màng.
Ốc tai màng là 1 ống màng chạy dọc ốc tai xương và cuốn quang trụ ốc nhì vòng rưỡi gồm: màng chi phí đình (phía trên), màng đại lý (phía dưới) và màng bên.
Trên màng cơ sở tất cả cơ quan tiền coocti: chứa tế bào thụ cảm thính giác.
CHƯƠNG 10. NỘI TIẾT
Đặc điểm của hệ nội tiết: ko kể hệ thần kinh, hệ nội tiết cũng góp phần đặc biệt trong việc điều hoà các quá trình sinh lí của cơ thể, đặc biệt là trao thay đổi chất, quá trình chuyển hoá vật hóa học và tích điện trong tế bào của khung người đó là hoocmôn, thông qua đường máu chậm rãi nhưng kéo dài và diện rộng.
1. Khái niệm, sáng tỏ tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết.
* tuyến nội tiết: là mọi tuyến không tồn tại ống dẫn, hóa học tiết của nó điện thoại tư vấn là hoocmôn thâm nhập trực ngày tiết vào huyết rồi theo máu đến các cơ quan tạo tác dụng.
- Có tác dụng điều hoà các quá trình TĐC và chuyển hoá.
+ VD: Tuyến tiếp giáp tiết hooc môn tirôxin thâm nhập vào ngày tiết kích thích làm tăng quá trình TĐC và có tác dụng tăng đưa hoá vào tế bào.
* đường ngoại tiết: Là gần như tuyến tất cả ống dẫn dẫn hóa học tiết đến các cơ quan nhưng mà không ngấm thẳng vào máu.
- Có chức năng trong các quá trình dinh dưỡng (các tuyến tiêu hoá …), thải bã (tuyến mồ hôi), giáp trùng (tuyến ráy tai …)
+ VD: đường nước bọt chứa enzim amilaza theo ống đem vào trong vùng miệng …
2. So sánh tuyến nội ngày tiết và tuyến đường ngoại tiết.
* Giống: - Đều được kết cấu từ phần nhiều tế bào bài tiết.
- Đều tiết các hooc môn ảnh hưởng đến các quy trình sinh lí của khung người …
* khác nhau:
Tuyến nội tiết | Tuyến nước ngoài tiết |
-Không bao gồm ống dẫn chất tiết ngấm trực tiếp vào máu và theo huyết đến những cơ quan. - Có công dụng điều hoà các quá trình trao đổi hóa học và gửi hoá. | - bao gồm ống dẫn, hóa học tiết ko ngấm trực tiếp vào máu cơ mà theo ống dẫn đến các cơ quan. - Có tính năng trong quy trình dinh dưỡng, tiêu hoá, thải bả … |
3. Một vài tuyến nội tiết chính.
* con đường nội tiết: đường yên, tuyến đường giáp, đường trên thận …
* con đường ngoại tiết chính: đường nước bọt, đường gan, tuyến đường tuỵ, tuyến đường ruột, tuyến các giọt mồ hôi …
* nắm được một vài tuyến vừa nội ngày tiết vừa ngoại tiết …
4. Cấu tạo, chức năng của những tuyến nội tiết (ND SGK)
a. Phương châm của cá đường nội tiết.
- gia hạn ổn định môi trường thiên nhiên trong cơ thể.
- Điều chỉnh các quá trình sinh lí của cơ thể diễn ra thông thường (TĐC, TĐ nănhg lượng, sinh trưởng, cách tân và phát triển …)
- Điều hoà hoạt động vui chơi của các cơ quan chủ yếu bằng con đường thể dịch giúp cơ thể thích nghi với điều kiện sống.
- Tự kiểm soát và điều chỉnh trong nội bộ của các tuyến nôi tiết.
- đường nội tiết thường xuyên có size nhỏ, lượng hóa học tiết ra không nhiều nhưng tất cả hoạt tính sinh học cao, thúc đẩy hoặc kìm hãm hoạt động của các cơ quan, các quá trình sinh lí vào cơ thể.
- HĐ của các tuyến nội ngày tiết bị náo loạn … khiến cho cơ thể bị bệnh dịch lí.
b. Hooc môn: sản phẩm của tuyến nội tiết
* Đặc tính:
- từng hooc môn vì chưng một tuyến đường nội tiết nhất định tiết ra.
- mỗi hooc môn chỉ tác động đến một quy trình sinh lí của cơ thể.
- Hooc môn bao gồm hoạt tính sinh học cao (chỉ một lượng bé dại cũng gây tác động rõ rệt)
VD: chỉ cần một lượng nhỏ ađrênalin cũng khiến cho tim dập cấp tốc và mạnh.
- Hooc môn không tồn tại tính đặc thù cho loài.
* Tác dụng:
- Kích thích, điều khiển. VD: Hooc môn đường yên kích thích hoạt động vui chơi của tuyến giáp, vỏ con đường trên thận, con đường sinh dục.
- Điều hoà, phối hợp. VD: sự phối hợp buổi giao lưu của glucagôn (tuyến tuỵ) cùng với ađrênalin (tuyến trên thận và inulin (tuyến tuỵ) làm cho lượng mặt đường trong ngày tiết ổn định.
- Đối lập: VD: tuyến đường tuỵ huyết ra 2 một số loại hooc môn có tính năng đối lập nhau.
VD: Inulin biến chuyển glucôzơ thành glicogen dự trữ trong gan làm giảm lượng đường trong ngày tiết (giảm con đường huyết) bảo vệ cho lượng con đường trong máu ổn định là 0,12g/lít… khi cơ thể nồng độ mặt đường trong ngày tiết thấp bên dưới 0,12g/lít thì glucagôn trở thành glicôgen trong gan thành glucôzơ bổ sung cập nhật lượng con đường trong máu ổn định.
5. Sự điều hoà và phối hợp hoạt động vui chơi của các con đường nội ngày tiết (HS chũm ND bài bác 59 sinh hoạt SGK)
- thay được điều hoà hoạt động của các con đường nội tiết.
- Sự phối hợp buổi giao lưu của các đường nội tiết.
CHƯƠNG 11. SINH SẢN
1. Kết cấu - chức năng của cơ sở sinh dục phái mạnh - nữ.
a. Cơ sở sinh dục nam:
* ban ngành sinh dục nam có 2 con đường sinh dục, đường sinh dục và tuyến hỗ trợ sinh dục.
* tuyến sinh dục:
+ Đôi tinh trả vừa có công dụng sản xuất tinh dịch vừa có tính năng ngoại huyết vừa máu hooc môn sinh dục nam là testôstêrôn.
+Tinh trùng thâm nhập thụ tinh sản xuất thành hợp tử.
+ có khả năng gây ra những biến hóa ở tuổi dậy thì cùng làm mở ra các tín hiệu sinh dục phụ ngơi nghỉ nam.
+ Trên mỗi tinh hoàn tất cả mào tinh trả làm nhiệm vụ nhận tinh vì chưng tinh hoàn cung cấp ra.
* Đường sinh dục:
* Gồm:
- Ống dẫn tinh chuyển tinh trùng từ mồng tinh đến dự trữ làm việc túi tinh.
- Túi tinh: làm nhiệm vụ dự trữ tinh dịch và chất dinh dưỡng.
- Ống đái: dẫn tinh dịch từ túi tinh ra bên ngoài khi phóng tinh với dẫn thủy dịch ra ngoài
* những tuyến cung ứng sinh dục:
- con đường tuyền liệt: ngày tiết dịch hoà trộn với tinh dịch để tạo thành tinh dịch.
- đường hành (tuyến Côpơ): huyết dịch nhờn chất trơn tru và làm giảm ma ngay cạnh khi giao hợp và dọn đường đến tinh trùng đến gặp gỡ trứng.
b. Ban ngành sinh dục nữ: Gồm
* tuyến đường sinh dục:
- Là đôi buống trứng bao gồm chức năng: vừa chế tạo trứng (chức năng nước ngoài tiết) vừa phân phối tiết hooc môn sinh dục ơstrôgen.
- Trứng hoàn toàn có thể tham gia thụ tinh sản xuất thành đúng theo tử.
Có thể gây ra những thay đổi ở tuổi dậy thì với làm xuất hiện dấu hiệu sinh dục phụ.
* nhịn nhường sinh dục:
- Ống dẫn trứng: dẫn trứng đang chín vào tử cung.
- Tử cung (dạ con): là chỗ để trứng sẽ thụ tinh làm tổ để cải cách và phát triển thành thai.
- Âm đạo: là khu vực nhận tinh dịch trong các số ấy có tinh trùng.
* Tuyến cung ứng sinh dục: đường tiền đình ở ở phía 2 bên âm đạo gần cửa ngõ mình máu dịch nhờn.
2. So sánh 2 tuyến đường sinh dục nam và con gái về cấu tạo, hoạt động và tính năng ?
a. Như là nhau:
* Về kết cấu và hoạt động
- Đều là tuyến sinh dục.
- Đều là con đường đôi.
- Đều vận động từ khi quy trình dậy thì của khung hình và chấm dứt hoạt cồn khi sẽ già.
- vận động đều chịu ảnh hưởng của hooc môn FSH và LH do tuyến yên tiết ra.
*Về chức năng:
- Đều là tuyến đường pha vừa có công dụng ngoại huyết vừa có công dụng nội tiết.
+ tác dụng ngoại máu là thêm vào giao tử.
+ tính năng nội tiết là ngày tiết hooc môn sinh dục.
b. Không giống nhau:
Điểm phân biệt | Tuyến sinh dục nam | Tuyến sinh dục nữ |
Cấu tạo | Là đôi tinh trả nằm bên ngoài cơ thể | Là đôi phòng trứng nằm trong khoang cơ thể |
Hoạt động | Hoạt rượu cồn muộn rộng từ khoảng tầm 15 - 16 tuổi | Hoạt cồn sớm rộng từ khảon 10 -11 tuổi |
Chức năng | -Tiết hooc môn sinh dục testôstêrôn - chức năng nội tiết -Sản xuất tinh dịch - công dụng ngoại tiết | - huyết hooc môn sinh dục - chức năng nội ngày tiết ơstrôgen -chức năng nội tiết - sản xuất trứng - công dụng ngoại tiết |
3. So sánh trứng với tinh trùng
a. Như là nhau:
- Đều được chế tạo từ đường sinh dục ở tiến trình tuổi dậy thì, tuyến dứt hoạt động khi trở về già.
- Đều là các tuyến sinh dục.
- Đều có chức năng thụ tinh tạo thành thành vừa lòng tử.
b. Khác nhau:
Trứng | Tinh trùng |
Được thêm vào từ phòng trứng | Sản xuất tự tinh hoàn |
Không bao gồm đuôi | Có đuôi |
Ở bạn chỉ có 1 loại trứng mang gen X | Ở nam có 2 các loại tinh trùng sở hữu gen X và sở hữu gen Y |
Có kích thước lớn hơn | Có kích thước nhỏ tuổi hơn trứng |
4. So sánh tuyến sinh dục và tuyến tuỵ.
* Giống:
- Đều là các tuyến vào hệ nội tiết.
- Đều là số đông tuyến trộn vừa chuyển động nội ngày tiết vừa chuyển động ngoại tiết.
* Khác:
Điểm phân biệt | Tuyến sinh dục | Tuyến tuỵ |
Chức năng ngoại tiết | - thêm vào giao tử (đực hoặc cái) | Tiết dịch tuỵ đổ vào ruột non để chuyển đổi thức ăn |
Chức năng nội tiết | - tiết hooc môn sinh.d testôstêrôn sinh hoạt nam hoặc ơstrôgen sống nữ | Tiết hooc môn isnulin và glucagôn phối hợp điều hoà con đường huyết |
Thời gian hoạt động | Muộn rộng từ khi khung hình vào tuổi dậy thì và dứt hoạt cồn khi khung người về già | Sớm rộng khi cơ thể mới hiện ra và hoạt động suốt đời |
5. Những điều kiện cần cho sự thụ tinh, sự thụ thai?
* Sự thụ tinh: Chỉ xảy ra khi trứng chạm chán được tinh trùng và tinh trùng lọt được vào trứng để tạo ra thành hòa hợp tử.
* Sự thụ thai: xảy ra khi trứng đang thụ tinh bám được và làm cho tổ trong lớp niêm mạc tử cung
* hiện nay tương gớm nguyệt: là vì lớp niêm mạc tử cung dày xốp đựng được nhiều mạch máu để đón trứng đã làm được thụ tinh xuống làm tổ. Nhưng nếu trứng không được thụ tinh thì 14 ngày sau khi trứng rụng thể rubi bị tiêu giảm nên lớp niêm mạc vẫn bong ra ngoài cùng ngày tiết với dịch nhày.
1. Những bệnh lây theo mặt đường sinh dục, biện pháp phòng tránh: (nội dung SGK)
a. Căn bệnh lậu, dịch giang mai.
Tên bệnh | Vi khuẩn gây dịch và điểm lưu ý sống | Triệu triệu chứng bệnh | Tác hại | Cách lây truyền |
Bệnh lậu | - tuy nhiên cầu khuẩn - khu vực cư trú trong những tế bào niêm mạc của đường sinh dục - Dễ bị tiêu diệt ở ánh sáng trên 400C, khu vực khô ráo. | Nếu bị mắc bệnh: Ở nam: đái buốt, tè tiện gồm máu lẫn mủ bởi vì viêm. Bệnh rất có thể tiến triển sâu vào bên trong Ở nữ: cạnh tranh phát hiện bệnh dịch đã tương đối năng, lấn sâu vào ống dẫn trứng. | - tạo vô sinh do: + Hẹp đường truyền tinh vì sau thời điểm viêm còn lại sẹo trên tuyến đường đi của tinh trùng. + Tắc ống dẫn trứng. - Có nguy cơ tiềm ẩn chữa xung quanh dạ con. - nhỏ sinh ra có thể bị mù loà bởi vì nhiễm khuẩn lúc qua âm đạo. | Qua dục tình tình dục |
Bệnh giang mai | - Xoắn khuẩn - Sống dễ dãi ở nhiệt độ thấp, nhiệt độ cao. - Dễ chết do các chất diệt khuẩn, địa điểm kho ráo và nhiệt độ cao. | - xuất hiện thêm các lốt loét nông, cứng tất cả bờ viền, không đau, không có mủ, không đóng vảy (săng), sau biến mất. - lan truyền trùng vào máu khiến cho nhữnh chấm đỏ như phát ban cơ mà không ngứa. - căn bệnh nặng rất có thể săng chấn thần kinh. | - Tổn thương các phủ tạng (tim, gan, thận) với hệ thần kinh. - nhỏ sinh ra rất có thể mang khuyết tật hoặc bị dị hình bẩm sinh. | - Qua quan hệ nam nữ tình dục là nhà yếu. - Qua truyền máu. - Qua những vết xây xát bên trên cơ thể - Qua nhau thai từ mẹ sang con. |
b. Bệnh AIDS: thảm hoạ của loài người, phương pháp phòng tránh.
AIDS là hội bệnh suy giảm miễn dịch phạm phải do bị nhiễm HIV làm khung hình mất năng lực chống dịch và chắc chắn dẫn tới tử vong.
Xem thêm: Hai Nguyên Lý Cơ Bản Của Phép Biện Chứng Duy Vật, Phép Biện Chứng Duy Vật
- Hiện chưa tồn tại thuốc sệt trị
2. Cơ sở của những biện pháp kiêng thai, ý nghĩa, nguy hại của câu hỏi có thai trong tuổi vị thành
- cơ sở khoa học của các biện pháp kị thai:
* nguyên tắc tránh thai:
- Ngăn quán triệt trứng chín với rụng
- Ngăn không cho tinh trùng gặp gỡ trứng để thụ tinh
- không cho trứng đang thụ tinh làm cho tổ nhằm thụ thai
* Phương tiên kị thai phù hợp:
- sử dụng viên thuốc kiêng thai, phòng trứng chín cùng rụng
- cần sử dụng bao cao su đặc hoặc màng chống âm đạo
- Thắt ống dẫn tinh hoặc thắt ống dẫn trứng
- áp dụng dụng vắt tránh bầu (dụng vậy tử cung) để chống trứng làm tổ vào thành tử cung
3. Nêu rõ ảnh hưởng của có thai sớm, kế bên ý mong muốn ở tuổi vị thành niên?
- Mang thai ngơi nghỉ độ tuổi này có nguy cơ tử vong cao vì:
- dễ dàng xảy thai, đẻ non
- nhỏ nếu đẻ thường nhẹ cân, khó nuôi, dễ tử vong. Nếu yêu cầu nạo thai dễ mang tới vô sinh do dính kèm tử cung, tắc vòi vĩnh trứng, chửa ngoài dạ con.