Truyện ngắn phái mạnh Cao

chết choc của nhỏ Mực mẫu mặt không đùa được Điếu văn Một chuyện Xuvơnia download nhà từ thời điểm ngày mẹ bị tiêu diệt Chí Phèo Dì Hảo nhỏ mèo Nghèo Một ăn hỏi Trăng sáng trẻ con không được ăn thịt chó bài học quét công ty Đời thừa một bữa no Tư bí quyết mõ mò Sâm Banh Nỗi truân siêng của khách hàng má hồng Đôi đôi mắt Lão Hạc

Lão Hạc thổi mẫu mồi rơm, châm đóm. Tôi sẽ thông điếu và vứt thuốc rồi. Tôi mời lão hút trước. Tuy vậy lão không nghe...

Bạn đang xem: Sách lão hạc

- Ông giáo hút trước đi.

Lão gửi đóm mang lại tôi...

- Tôi xin cụ...

Và tôi chũm lấy đóm, vo viên một điếu. Tôi rít một hơi xong, thông điếu rồi new đặt vào lòng lão. Lão vứt thuốc, nhưng không hút vội. Lão thay lấy đóm, gạt tàn, và bảo:

- có lẽ rằng tôi chào bán con chó đấy, ông giáo ạ!

Lão để xe điếu, hút. Tôi vừa thở khói, vừa gà gà hai con mắt của người say, nhìn lão, nhìn để gia công ra vẻ để ý đến lời nói của lão kia thôi. Thiệt ra thì trong tâm tôi hết sức dửng dưng. Tôi nghe câu ấy sẽ nhàm rồi. Tôi lại biết rằng: lão nói là nói để sở hữu đấy thôi; chẳng khi nào lão cung cấp đâu. Vả lại, có cung cấp thật nữa thì đang sao? làm cho quái gì một bé chó nhưng lão có vẻ băn khoăn quá thế...

Lão hút xong, để xe điếu cuống, xoay ra ngoài, thở khói. Sau một điếu dung dịch lào, óc bạn ta tê dại đi trong một nỗi si mê nhẹ nhõm. Lão Hạc ngồi yên ổn lẽ, tận hưởng chút khoái lạc con con ấy. Tôi cũng ngồi yên ổn lẽ. Tôi nghĩ đến mấy cuốn sách quý của tôi. Hồi bị nhỏ nặng ở tp sài thành tôi bán gần không còn cả áo quần, nhưng lại vẫn ko chịu bán ra cho ai một quyển. Ốm dậy, tôi về quê, tư trang hành lý chỉ vẻn vẹn có một cái va-ly đựng toàn phần nhiều sách. Ôi đông đảo quyển sách siêu nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, nhằm lưu lại dòng kỷ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng đầy phần lớn say mê đẹp với cao vọng: những lần mở một quyển ra, chưa kịp đọc mẫu nào, tôi sẽ thấy bừng lên trong tâm địa tôi như 1 rạng đông, loại hình ảnh tuổi nhì mươi vào trẻo, biết yêu và biết ghét... Nhưng lại đời tín đồ ta không những khổ một lần. Những lần cùng đường đất sinh nhai, và chào bán hết đông đảo thứ rồi, tôi lại phải phân phối đi một không nhiều sách của tôi. Sau cùng chỉ còn có năm quyển, tôi nhất định, mặc dù có phải bị tiêu diệt cũng không chịu đựng bán. Ấy chũm mà tôi cũng bán! Mới từ thời điểm cách đây có rộng một tháng thôi, đứa con nhỏ dại của tôi bị bệnh lỵ ngay sát kiệt sức... Không! Lão Hạc ơi! Ta bao gồm quyền giữ cho ta một tí gì đâu? Lão quý con chó xoàn của lão sẽ thấm vào đâu với tôi quý năm cuốn sách của tôi...

Tôi suy nghĩ thầm vào bụng thế. Còn lão Hạc, lão suy nghĩ gì? Đột nhiên lão bảo tôi:

- Này! Thằng con cháu nhà tôi, đến một năm nay, chẳng tất cả giấy má gì đấy, ông giáo ạ!

À! hoá ra lão đang nghĩ đến thằng nhỏ lão. Nó đi cao su năm sáu năm rồi. Hồi tôi mới về, nó đã mất một hạn công-ta. Lão Hạc, đem thư của chính nó sang, mượn tôi xem. Nhưng lại nó xin đăng thêm 1 hạn nữa... Lão vội giảng nghĩa cho tôi hiểu nguyên nhân lão đang nói chuyện con chó, lại nhảy đầm vọt sang chuyện thằng nhỏ như vậy:

- nhỏ chó là của con cháu nó tải đấy chứ!... Nó cài về nuôi, định để mang lại lúc cưới bà xã thì làm thịt thịt...

Ấy! Sự đời lại cứ thường bởi vậy đấy. Fan ta vẫn định rồi chẳng lúc nào người ta có tác dụng được. Nhị đứa mê nhau lắm. Phụ huynh đứa phụ nữ biết vậy, đề xuất cũng phù hợp gả. Tuy nhiên họ thách nặng quá: nguyên tiền mặt đề xuất một trăm đồng bạc, lại còn cau, còn rượu... Cả cưới nữa thì mất đến cứng nhị trăm bạc. Lão Hạc không ngại được. Ý thằng con lão, thì nó mong muốn bán vườn, vậy lo cho bằng được. Mà lại lão quán triệt bán. Ai lại buôn bán vườn đi mà lấy vợ? Vả lại phân phối vườn đi, thì cưới vợ về, ở đâu? với lại, nói cho cùng nữa, trường hợp đằng đơn vị gái họ cứ nhất thiết đòi như vậy, thì dẫu có chào bán vườn đi cũng không đủ cưới. Lão Hạc biết vậy đấy, tuy vậy cũng không dám xẵng. Lão tra cứu lời lẽ giảng giải cho đàn ông hiểu. Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, nhằm rồi cố gắng lại ít lâu, xem tất cả đám nào khác nhưng nhẹ chi phí hơn sẽ liệu; chẳng mang đứa này thì lấy đứa khác; thôn này đã bị tiêu diệt hết đàn bà đâu cơ mà sợ?... Lạy trời lạy đất! Nó cũng là thằng khá, nó thấy cha nói cố thì nó thôi ngay, nó không đả động tới việc cưới xin nữa. Nhưng lại nó có vẻ buồn. Cùng lão biết nó vẫn theo đuổi bé kia mãi. Lão thương con lắm. Dẫu vậy biết làm thế nào được?... Mon mười năm ấy, con kia đi lấy chồng; nó lấy con trai một ông phó lý, nhà gồm của. Thằng bé lão sinh phẫn chí. Ngay lập tức mấy hôm sau, nó ra tỉnh mang đến sở tuyển mộ phu, đưa thẻ, ký giấy xin đi làm đồn điền cao su...

Lão rân rấn nước mắt, bảo tôi:

- trước lúc đi, nó còn mang đến tôi ba đồng bạc, ông giáo ạ! chưa bao giờ nó gửi thẻ xong, vay mượn trước được mấy đồng, mà đưa về cho tôi bố đồng. Nó đưa đến tôi tía đồng nhưng mà bảo: “Con biếu thầy ba đồng nhằm thỉnh phảng phất thầy ăn quà; xưa ni con trong nhà mãi cũng không nuôi được bữa nào, thì nhỏ đi cũng chẳng đề xuất lo; thầy bòn vườn khu đất với làm thuê có tác dụng mướn thêm cho những người ta thế nào thì cũng đủ ăn; con đi chuyến này rứa chí có tác dụng ăn, khi nào có bội bạc trăm con new về, không có tiền, sinh sống khổ sinh sống sở ở chiếc làng này, nhục lắm!...”. Tôi chỉ còn biết khóc, chứ còn biết làm thế nào được nữa? Thẻ của nó, bạn ta giữ. Hình của nó, fan ta chụp rồi. Này lại đã đem tiền của người ta. Nó là tín đồ của người ta rồi, chứ đâu còn là một con tôi?...

*

* *

Lão Hạc ơi! hiện thời thì tôi hiểu tại sao lão không thích bán bé chó quà của lão. Lão chỉ với một bản thân nó để gia công khuây. Vk lão bị tiêu diệt rồi. Bé lão đi bằn bặt. Già rồi mà lại ngày cũng tương tự đêm, chỉ thui thủi 1 mình thì ai mà chả yêu cầu buồn? đông đảo lúc buồn, tất cả con chó làm các bạn thì cũng đỡ bi hùng một chút. Lão call nó là cậu vàng như một bà riêng biệt gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không tồn tại việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó hay rước nó ra ao tắm. Lão mang lại nó ăn uống cơm trong một cái bát như một công ty giàu. Lão ăn gì lão cũng phân chia cho nó cùng ăn. đầy đủ buổi tối, lúc lão uống rượu, thì nó ngồi ở bên dưới chân. Lão cứ nhắm vài ba miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức nạp năng lượng cho nhỏ trẻ. Rồi lão chửi yêu nó, lão nói cùng với nó như nói với một đứa cháu nhỏ xíu về ba nó. Lão bảo nó cầm này:

- Cậu bao gồm nhớ cha cậu không? Hả cậu Vàng? bố cậu lâu lắm không tồn tại thư về. Tía cậu đi chắc hẳn rằng được đến tía năm rồi đấy... Hơn tía năm... Có đến ngót tứ năm... Lần chần cuối trong năm này bố cậu gồm về không? Nó mà về, nó cưới vợ, thì nó giết thịt cậu. Liệu cái thần hồn cậu đấy!

Con chó vẫn hếch mõm lên nhìn, chẳng lộ một vẻ gì; lão lừ góc nhìn trừng trừng vào đôi mắt nó, lớn tiếng dọa:

- Nó giết thịt mày đấy! Mày tất cả biết không? Ông mang đến thì bỏ bố!

Con chó tưởng công ty mắng, vẫy đuôi mừng, để đưa lại lòng chủ. Lão Hạc nạt to thêm nữa:

- Mừng à? Vẫy đuôi à? Vẫy đuôi thì cũng giết! đến cậu chết!

Thấy lão sừng sộ quá, nhỏ chó vừa vẫy đuôi, vừa chực lảng. Nhưng lão vội thay lấy nó, ôm đầu nó, đập nhè dịu vào sống lưng nó với dấu dí:

- À không! À không! Không làm thịt cậu tiến thưởng đâu nhỉ!... Cậu kim cương của ông ngoan lắm! Ông quán triệt giết... Ông nhằm cậu quà ông nuôi...

Lão buông nó ra để nhấc chén, kẹ lên môi uống. Lão ngẩn khía cạnh ra một chút, rồi bỗng nhiên thở dài. Rồi lão lẩm bẩm tính. Đấy là lão tính tiền bòn vườn cửa của con...

Sau khi thằng con đi, lão tự hỏi rằng: “Cái sân vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma người mẹ nó, mẹ nó gắng thắt sống lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc bẽo tậu. Hồi ấy, hầu hết thức còn rẻ cả... Của mẹ nó tậu, thì nó hưởng. Lớp trước nó đòi bán, ta quán triệt bán là ta tất cả ý giữ mang lại nó, chứ có phải giữ nhằm ta ăn đâu? Nó không có tiền cưới vợ, phẫn chí bước ra đi, thì đến lúc gồm tiền để mang vợ, bắt đầu chịu về. Ta bòn sân vườn của nó, cũng nên để ra đến nó; cho lúc nó về, nếu nó không được tiền cưới vợ thì ta cung cấp với nó, nếu như nó bao gồm đủ chi phí cưới vợ, thì ta cho vợ ông xã nó để sở hữu chút vốn nhưng mà làm ăn...”. Lão từ bỏ bảo lão như thế, với lão làm đúng như thế. Lão làm cho thuê tìm ăn. Hoa lợi của vườn được bao nhiêu, lão để riêng ra. Lão có thể mẩm cố kỉnh nào mang lại lúc bé lão về, lão cũng đều có được một trăm đồng bạc...

Lão lắc đầu chán nản, bảo tôi:

- Ấy ráng mà hiện giờ hết nhẵn, ông giáo ạ! Tôi chỉ nhỏ có một trận đấy thôi. Một trận đúng nhì tháng, mười tám ngày, ông giáo ạ! nhì tháng mười tám ngày sẽ không tạo sự được một xu, lại còn thuốc, lại còn ăn... Ông demo tính ra xem từng nào tiền vào đấy?...

Sau trận ốm, lão yếu người đi kinh lắm. Những quá trình nặng không làm được nữa. Xã mất vè sợi, nghề vải vóc đảnh đề nghị bỏ. Đàn bà rảnh rỗi nhiều. Còn tí bài toán nhẹ nào, bọn họ tranh nhau làm mất đi cả. Lão Hạc không có việc. Rồi lại bão. Hoa mầu bị phá sạch mát sành sanh. Từ thời điểm ngày bão mang lại nay, sân vườn lão chưa có một tí gì bán. Gạo thì cứ hèn mãi đi. Một lão với một bé chó hằng ngày ba hào gạo, nhưng mà gia sự vẫn còn đó đói deo đói dắt...

- té ra cậu vàng cậu ấy ăn khỏe hơn cả tôi ông giáo ạ. Từng ngày cậu ấy nạp năng lượng thế, vứt rẻ cũng mất hào rưỡi, nhì hào đấy. Cứ mãi cầm cố này thì tôi mang tiền đâu nhưng mà nuôi được? Mà đến cậu ấy ăn ít thì cậu ấy gày đi, chào bán hụt tiền, bao gồm phải hoài không? hiện nay cậu ấy béo trùng trục, thiết lập đắt, fan ta cũng thích...

Lão ngắt lại một chút, rồi tắc lưỡi:

- Thôi thì phân phối phắt đi! Đỡ được đồng nào, hay đồng ấy. Bây chừ tiêu một xu cũng là tiêu vào tài chính cháu. Tiêu lắm chỉ chết nó. Tôi hiện nay có làm gì được đâu?

*

* *

Hôm sau lão Hạc sang đơn vị tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:

- Cậu Vàng chầu trời rồi, ông giáo ạ!

- Cụ buôn bán rồi?

- bán rồi? bọn họ vừa bắt xong.

Lão cố tạo ra sự vẻ vui vẻ. Nhưng mà trông lão cười như mếu và hai con mắt lão ầng ậng nước, tôi mong muốn ôm choàng rước lão nhưng mà òa lên khóc. Hiện thời thì tôi ko xót năm quyển sách của tôi quá như trước đó nữa. Tôi chỉ ái ngại mang lại lão Hạc. Tôi hỏi cho tất cả chuyện:

- vắt nó đến bắt à?

Mặt lão đùng một cái co dúm lại. Phần đông vết nhăn xô lại với nhau, ép chan nước mắt rã ra. Chiếc đầu lão ngoẹo về một mặt và cái miệng móm mém của lão mếu như bé nít. Lão hu hu khóc...

- Khốn nạn... Ông giáo ơi! Nó gồm biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi về thì chạy ngay lập tức về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó nạp năng lượng cơm. Nó đang ăn uống thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay phía sau nó, tóm đem hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ rứa là thằng Mục cùng với thằng Xiên, nhì thằng bọn chúng nó chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt cả tư chân nó lại. Bấy giờ cu cậu new biết là cu cậu chết! Này! Ông giáo ạ! chiếc giống nó cũng khôn! Nó cứ làm cho in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi như ý muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi nạp năng lượng ở cùng với lão như vậy mà lão xử với tôi như vậy này?”. Thì ra tôi già bởi này tuổi đầu rồi còn xí gạt một bé chó, nó ngạc nhiên tôi nỡ vai trung phong lừa nó!

Tôi yên ủi lão:

- cầm cố cứ tưởng chũm đấy chứ nó chả phát âm đâu! Vả lại ai nuôi chó nhưng chả cung cấp hay giết thịt? Ta giết nó chính là hóa kiếp cho nó đấy, hóa kiếp khiến cho nó làm cho kiếp khác.

Lão chua chát bảo:

- Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hóa kiếp đến nó để nó làm cho kiếp người, hoạ chăng có vui tươi hơn một chút... Kiếp người như kiếp tôi chẳng hạn!...

Tôi bùi ngùi nhìn lão bảo:

- Kiếp người nào cũng thế thôi, cầm cố ạ! thay tưởng tôi vui lòng hơn chăng?

- thay thì lừng khừng nếu kiếp fan cũng khổ nốt thì ta nên làm cái gi cho thật sướng?

Lão cười với ho sòng sọc. Tôi ráng lấy dòng vai bé của lão, ôn tồn bảo:

- Chẳng kiếp gì phấn kích thật, nhưng có cái này là sung sướng: hiện thời cụ ngồi xuống bội phản này chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu bếp một nóng nước chè tươi thật đặc; ông bé mình ăn khoai, uống nước chè, rồi thuốc lá lào... Cầm là sướng.

- Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thay là sung sướng.

Lão nói chấm dứt lại cười gửi đà. Tiếng mỉm cười gượng cơ mà nghe đã hiền đức lại. Tôi hưng phấn bảo:

- cầm là được, chứ gì? Vậy cố kỉnh ngồi xuống đây, tôi đi luộc khoai, nấu nướng nước.

- Nói đùa thế, chứ ông giáo mang đến để khi khác?...

- bài toán gì còn đề nghị chờ lúc khác?... Không bao giờ nên hoãn sự phấn kích lại. Thế cứ ngồi xuống đây! Tôi làm nhanh lắm...

- Đã biết, mà lại tôi còn ước ao nhờ ông một việc...

Mặt lão nghiêm chỉnh lại...

- việc gì thế, cụ?

- Ông giáo nhằm tôi nói... Nó tương đối dài cái một tí.

- Vâng, cố nói.

- Nó cố gắng này, ông giáo ạ!

Và lão kể. Lão kể nhỏ dại nhẹ với dài cái thật. Cơ mà đại khái hoàn toàn có thể rút vào nhì việc. Việc thứ nhất: Lão thì già, bé đi vắng, vả lại nó cũng còn ngây ngô lắm, nếu không có người trông nom đến thì cạnh tranh mà giữ lại được vườn cửa đất để triển khai ăn ngơi nghỉ làng này. Tôi là tín đồ nhiều chữ nghĩa, nhiều lý luận, fan ta kị nể, vậy lão mong mỏi nhờ tôi cho lão gửi bố sào sân vườn của thằng nhỏ lão, lão viết văn từ bỏ nhượng đến tôi để không có ai còn tơ tưởng dòm ngó đến; bao giờ con lão về thì nó đang nhận sân vườn làm, nhưng văn từ cứ để tên tôi cũng được, để thế để tôi canh chừng cho nó... Bài toán thứ hai: Lão già yếu ớt lắm rồi, lưỡng lự sống chết lúc nào: con không tồn tại nhà, lỡ chết lừng chừng ai đứng ra lo cho được; để phiền đến hàng xã thì chết không nhắm mắt: lão còn được hăm nhăm đồng bạc đãi với năm đồng vừa cung cấp chó là ba mươi đồng bạc, ước ao gửi tôi để lỡ tất cả chết thì tôi lấy ra, nói với láng giềng giúp, gọi là của lão bao gồm tí chút, còn từng nào đành dựa vào hàng làng cả...

Tôi nhảy cười bảo lão:

- Sao cầm cố lo xa thừa thế? ráng còn khỏe mạnh lắm, chưa bị tiêu diệt đâu cơ mà sợ! nỗ lực cứ nhằm tiền ấy mà lại ăn, lúc bị tiêu diệt hãy hay! Tội gì bây chừ nhịn đói cơ mà tiền nhằm lại?

- Không, ông giáo ạ! Ăn mãi không còn đi thì tới lúc chết lấy gì nhưng lo liệu? Đã đành rằng là thế, dẫu vậy tôi bòn vườn của chính nó bao nhiêu, tiêu không còn cả. Nó vợ con chưa có. Ngộ nó không đem gì lo được, lại bán vườn thì sao?... Tôi cắn rơm, gặm cỏ tôi lạy ông giáo! Ông giáo tất cả nghĩ mẫu tình tôi già nua tuổi tác nhưng thương thì ông giáo cứ mang đến tôi gửi.

Thấy lão nằn nì mãi, tôi đành thừa nhận vậy. Cơ hội lão ra về, tôi còn hỏi:

- bao gồm đồng nào, rứa nhặt nhạnh đưa cho tôi cả thì nuốm lấy gì cơ mà ăn?

Lão cười nhạt bảo:

- Được ạ! Tôi đã liệu đâu vào đấy... Chũm nào rồi cũng xong.

Luôn mấy hôm, tôi thấy lão Hạc chỉ nạp năng lượng khoai. Rồi thì khoai cũng hết. Ban đầu từ đấy, lão sản xuất được món gì, nạp năng lượng món ấy. Hôm thì lão ăn uống củ chuối, hôm thì lão ăn uống sung luộc, hôm thì ăn uống rau má, cùng với thỉnh thoảng một vài ba củ ráy, giỏi bữa trai, bữa ốc. Tôi nói chuyện lão với bà xã tôi. Thị gạt phắt đi:

- cho lão chết! Ai bảo lão gồm tiền mà chịu đựng khổ! Lão làm cho lão khổ chứ ai có tác dụng lão khổ! nhà mình sung sướng gì nhưng giúp lão? bao gồm con tôi cũng đói...

Chao ôi! Đối với những người ở xung quanh ta, ví như ta không núm tìm nhưng mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ ngu dở, dở người ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi... Toàn đông đảo cớ để cho ta tàn nhẫn; không khi nào ta thấy chúng ta là những người đáng thương: không lúc nào ta thương... Vợ tôi không ác, nhưng thị khổ quá rồi. Một tín đồ đau chân có những lúc nào quên được mẫu chân đau của bản thân để nghĩ về đến một cái gì không giống đâu? Khi người ta khổ vượt thì người ta chẳng còn nghĩ gì mang lại ai được nữa. Cái bản tính giỏi của người ta bị số đông nỗi lo lắng, buồn đau ích kỷ bít lấp mất. Tôi biết vậy, buộc phải tôi chỉ ảm đạm chứ ko nỡ giận. Tôi cất giếm vợ tôi, thỉnh thoảng giúp ngấm ngầm lão Hạc. Nhưng ngoài ra lão cũng biết vợ tôi không ưng giúp lão. Lão không đồng ý tất cả những cái gì tôi mang lại lão. Lão không đồng ý một cách gần như là là hách dịch. Cùng lão cứ xa tôi dần dần dần...

Lão không hiểu tôi, tôi nghĩ vậy, và tôi càng buồn lắm. Những người dân nghèo những tự ái vẫn hay như thế. Họ dễ dàng tủi thân nên rất hấp dẫn chạnh lòng. Ta khó mà ở cho đủ ý họ... Một hôm, tôi phàn nàn về bài toán ấy với binh Tư. Binh Tư là 1 người nhẵn giềng không giống của tôi: Hắn có tác dụng nghề trộm cắp nên vốn không ưa lão Hạc chính vì lão hiền lành quá. Hắn bĩu môi với bảo:

- Lão làm cỗ đây! thiệt ra thì lão chỉ trọng tâm ngẩm thế, tuy nhiên cũng ra phết chứ chả vừa đâu. Lão vừa xin tôi một ít bẫy chó...

Tôi trố to đôi mắt, ngạc nhiên. Hắn thì thầm:

- Lão bảo có con chó nhà nào cứ cho vườn nhà lão... Lão định mang lại nó xơi một bữa. Nếu trúng, lão cùng với tôi uống rượu.

Hỡi ơi lão Hạc! Thì ra cho lúc cùng lão cũng rất có thể làm liều như ai hết. Một người như thế ấy!... Một tín đồ đã khóc vì chưng trót lừa một nhỏ chó!... Một fan nhịn ăn uống để chi phí lại có tác dụng ma, bởi không muốn liên lụy đến hàng xóm, trơn giềng... Con người đáng kính ấy hiện nay cũng theo gót binh Tư để có ăn ư? cuộc sống quả thật cứ một ngày 1 thêm đáng buồn...

Xem thêm: Các Anh Hùng Dân Tộc Trong Kháng Chiến Chống Pháp, Hành Trình Theo Dấu Chân Người Anh Hùng

*

* *

Không! Cuộc đời không phải đã xứng đáng buồn, xuất xắc vẫn đáng bi thảm nhưng lại đáng bi thiết theo một nghĩa khác. Tôi trong nhà binh bốn về được một lúc lâu thì thấy đầy đủ tiếng bừa bãi ở mặt nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm cho trước tôi sẽ xôn xao làm việc trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc sẽ vật vã nghỉ ngơi trên giường, đầu tóc rũ rượi, xống áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt bong bóng mép sùi ra, khắp fan chốc chốc lại bị giật mạnh dạn một cái, nẩy lên. Nhì người lũ ông lực lưỡng cần ngồi đè lên trên người lão. Lão vật dụng vã mang đến hai giờ đồng hồ rồi bắt đầu chết. Tử vong thật là dữ dội. Chẳng ai hiểu lão bị tiêu diệt vì bị bệnh gì mà gian khổ và thình lình như vậy. Chỉ gồm tôi cùng với binh tư hiểu. Nhưng lại nói ra làm cái gi nữa! Lão Hạc ơi! Lão hãy lặng lòng cơ mà nhắm mắt! Lão đừng lo gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ vậy giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi đang trao lại cho hắn và bảo hắn: “Đây là chiếc vườn mà lại ông nắm thân xuất hiện anh đã cụ để lại mang đến anh trọn vẹn: chũm thà chết chứ ko chịu bán đi một sào...”.