Bao gồm các sáng tác chữ hán việt của người Việt. Xuất hiện thêm rất sớm mãi sau trong suốt quá trình hình thành và trở nên tân tiến của văn học tập trung đại bao hàm cả thơ và văn xuôi. Thể nhiều loại gồm: chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, đái thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật…
2. Văn học tập chữ Nôm
Cuối thay kỉ thứ XIII văn học sáng tác bằng chữ Nôm xuất hiện. Nó vĩnh cửu và phát triển đến hết thời kì văn học trung đại. đa phần là thơ, khôn xiết ít những tác phẩm văn xuôi. Một số trong những thể loại tiếp thu tự văn học trung hoa như: Phú, văn tế đa số là biến đổi theo thể hơi tự do. Bên cạnh đó một số thể nhiều loại văn học trung hoa đã được dân tộc bản địa hoá như thơ Nôm Đường luật, Đường phép tắc thất ngôn xen lục ngôn.
Bạn đang xem: Soạn bài khái quát văn học việt nam từ thế kỉ x đến thế kỉ xix
II. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Quy trình tiến độ từ nạm kỉ X đến hết nỗ lực kỉ XIV
– Văn học vn từ ráng kỉ X đến hết cầm kỉ XIV trở nên tân tiến trong thực trạng dậy gió tưng bừng tốt nhất của lịch sử vẻ vang dân tộc .
+ nhị lần chiến thắng quân Tống.
+ tía lần chiến thắng quân Nguyên Mông.
+ hai mươi năm chiến tranh và thành công quân Minh.
– Thành phần hầu hết văn học tập viết bằng chữ Hán, từ núm kỉ thiết bị XIII bao gồm chữ Nôm, rất nhiều thành tựu nhà yếu vẫn là văn học tập viết bằng văn bản Hán.
– nội dung yêu nước kháng xâm lược cùng tự hào dân tộc.
– nghệ thuật và thẩm mỹ đạt được phần đông thành tựu như văn chính luận, văn xuôi những về vấn đề lịch sử, văn hoá. Thơ phú đông đảo phát triển.
– những tác phẩm và tác giả: SGK
2. Núm kỉ vật dụng XV cho hết ráng kỉ lắp thêm XVII
– Sau thắng lợi quân Minh, nước Đại Việt phát triển tới đỉnh cao của chế độ phong kiến Việt Nam. Cách sang vậy kỉ XVI và đến hết cầm cố kỉ XVII thôn hội phong kiến nước ta trượt dần trên một chiếc dốc không gì cứu giúp vãn nổi. Xung bỗng dưng giữa các tập đoàn phong con kiến dẫn đến nội chiến Lê – Mạc cùng Trịnh – Nguyễn kéo dãn dài gần hết một nuốm kỉ.
– Nội dung: ca tụng cuộc binh lửa chống quân Minh (Quân Trung trường đoản cú mệnh tập, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi). Thiên nam giới ngữ lục là chiến thắng diễn ca lịch sử viết bằng văn bản Nôm. Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ Đã đánh dấu sự chuyển hướng làn phân cách từ xúc cảm ngợi ca sang trọng phê phán những suy thoái và phá sản về đạo đức cùng hiên thực xã hội.
– Nghệ thuật: SGK
3. Tiến độ từ nạm kỉ XVIII đến nửa đầu gắng kỉ XIX
– yếu tố hoàn cảnh đáng để ý nhất của lịch sử hào hùng dân tộc là phần đa cuộc binh lửa và bão táp của những cuộc khởi nghĩa nông dân. Cuộc khởi nghĩa của đội quân áo vải cờ đào đã lật đổ những tập đoàn phong loài kiến Đàng trong (chúa Nguyễn), Đàng bên cạnh (vua Lê, Chúa Trịnh), làm tan quân thôn tính Xiêm làm việc phía Nam, trăng tròn vạn quân Thanh sống phía Bắc, phong trào Tây sơn suy yếu, Triều Nguyễn khôi phục cơ chế phong kiến chăm chế. Đất nước nằm trước hiểm hoạ thôn tính của thực dân Pháp.
–Văn học cách tân và phát triển vượt bậc về ngôn từ đã xuất hiện trào lưu giữ nhân đạo công ty nghĩa. Đó là tiếng nói của một dân tộc đòi quyền sống, quyền tự do thoải mái cho con fan (Trong đó bao gồm con người cá nhân).
– Tác phẩm: SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
4. Tiến độ nửa cuối chũm kỉ XIX
– Pháp xâm lược vn – quân địch mới đã xuất hiện. Cả dân tộc đứng lên chống ngoại xâm. Làng mạc hội vn chuyển từ chế độ phong con kiến sang cơ chế thực dân nửa phong kiến (quyền hành trong tay đàn thực dân phong kiến chỉ nên tay sai).
– Văn học tập phát triển đa dạng mang âm điệu bi tráng.
– Nội dung:SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
III. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG CỦA VĂN HỌC TỪ THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
– vày 3 nguyên tố tác động:
+ tinh thần dân tộc (truyền thống)
+ lòng tin thời đại
+ Ảnh hưởng từ nước ngoài.
Văn học tập từ nỗ lực kỉ X đến hết cố kỉnh kỉ XIX có những điểm lưu ý lớn về văn bản (yêu nước, nhân đạo, cảm xúc thế sự).
1. Công ty nghĩa yêu thương nước
– Biểu hiện:
+ gắn sát với tứ tưởng ”trung quân ái quốc” (trung với vua là yêu thương nước và ngược lại yêu nước là trung cùng với vua)
+ tinh thần quyết chiến, quyết thắng chống giặc ngoại xâm: ý thức độc lập tự do, từ bỏ cường, từ bỏ hào dân tộc.
+ Xót xa, bi ai trước tình cảnh công ty tan nước mất.
+ Thái độ trọng trách khi xây dựng giang sơn trong thời bình.
+ Biết ơn, ca tụng những con fan hi sinh vị đất nước.
+ tình thân quê hương giang sơn (chứng minh bằng một số trong những tác phẩm vắt thể).
– chủ nghĩa yêu nước:
+ yêu thiên nhiên
+ Biết ơn ca ngợi những con fan hi sinh vày Tổ quốc
+ nhiệm vụ xây dựng đất nước
+ Xót xa trước cảnh nước mất công ty tan
+ tự cường dân tộc
+ từ bỏ hào về truyền thống
+ lòng tin quyết chiến quyết thắng
2. Công ty nghĩa nhân đạo
– khởi nguồn từ truyền thống hero dân tộc, từ bỏ văn học tập dân gian, tác động tư tưởng nhân văn lành mạnh và tích cực của đạo Phật, Nho giáo, Đạo giáo. Nó bộc lộ cụ thể:
+ Thương người như thể yêu quý thân
+ lý lẽ đạo lí và thể hiện thái độ ứng xử
+ Phật giáo là từ bi bác bỏ ái, đạo nho là nhân nghĩa bốn tưởng thân dân, Đạo giáo là sống thuận theo từ bỏ nhiên, hoà nhập với tự nhiên
+ Lên án tố cáo mọi thế lực tàn ác chà đánh đấm phẩm giá bán của nhỏ người.
+ Đề cao phẩm chất tốt đẹp của con tín đồ đạo lí, nhân giải pháp tài năng, ước mơ (chứng minh bằng một số tác phẩm cố gắng thể).
– công ty nghĩa nhân đạo:
+ Lên án hành động vô nhân đạo
+ khẳng định phẩm chất xuất sắc đẹp nghỉ ngơi nhân phẩm, tài năng, khát vọng con người
+ Cảm thông chia sẻ với định mệnh con tín đồ bất hạnh.
3. Cảm xúc thế sự
– nỗ lực sự là cuộc sống thường ngày con tín đồ là vấn đề đời.Cảm hứng nuốm sự là bộc bạch suy nghĩ,, tình cảm về cuộc sống thường ngày con người, về vấn đề đời.
– nhà cửa hướng tới cuộc sống để ghi lại những điều trông thấy. (ví dụ SGK)
IV. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Tính quy phạm và việc phá tan vỡ tính quy phạm
– Tính quy phạm là sự việc quy định ngặt nghèo theo khuôn mẫu. Đó là ý kiến của văn học. Văn chương coi trọng mục đích giáo huấn:
+ ”Thi dĩ ngôn chí” (Thơ để nói chí)
+ ”Văn dĩ thiết lập đạo” (Văn nhằm chở đạo)
– Ở bốn duy nghệ thuật:
+ cách làm tượng trưng cầu lệ.
+ Thể các loại văn học
+ sử dụng nhiều điển tích điển cố.
+ nhiều thi liệu, văn liệu theo tế bào típ.
– mặc dù ở các tác giả có tài năng một khía cạnh vừa tuân thủ tính qui phạm, một phương diện phá vỡ tính quy phạm, vạc huy đậm chất ngầu sáng tạo ra trên cả hai nghành nghề nội dung với hình thức. Đó là hồ nước Xuân Hương, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Tú Xương.
2. Xu thế trang nhã và xu thế bình dị?
– Trang nhã biểu lộ ở đề tài, công ty đề nhắm tới cái cao niên trang trọng rộng là dòng đời thường xuyên bình dị.
– hình tượng nghệ thuật hướng đến vẻ tao nhã, mĩ lệ rộng là vẻ đẹp 1-1 sơ mộc mạc.
– Ở ngôn từ nghệ thuật, cách miêu tả chau chuốt hơn, hoa mĩ hơn là thông tục, tự nhiên.
– mặc dù nhiên, trong quy trình phát triển, văn học ngày dần gắn bó với hiện tại đã gửi văn học từ phong cách trang trọng, tao nhã về sát với đời sống hiện thực, tự nhiên và bình dị.
3. Kết nạp và dân tộc hoá tinh họa tiết hoa văn học nước ngoài
– hấp thu tinh hình mẫu thiết kế học Trung Quốc.
+ ngôn ngữ dùng chữ thời xưa để sáng sủa tác
+ Thể loại: Văn vần (Thể cổ phong và Đường luật)
Văn xuôi: Chiếu, biểu, hịch, dụ, cáo….
+ Thi liệu: đa số điển cố, điển tích Trung Hoa.
– quá trình dân tộc hoá được thể hiện:
* sáng chế ra chữ hán việt ghi âm biểu đạt bằng tiếng Việt
* Việt hoá thơ Đường thành thơ Nôm Đường luật
* trí tuệ sáng tạo nhiều thể thơ dân tộc (…) Lục bát, tuy nhiên thất lục bát, hát nói, những thể ngâm khúc. Tất cả đều lấy đề tài thi liệu từ đời sống của quần chúng Việt Nam.
Xem thêm: Nếu Là Người Chứng Kiến Cảnh Lão Hạc Kể Chuyện Bán Chó Với Ông Giáo
Suốt mười cố kỉ văn học phát triển gắn bó với vận mệnh dân tộc.Cùng với văn học tập dân gian, văn học tập trung đại góp phần làm bắt buộc diện mạo văn học tập dân tộc, sinh sản tiền đề mang đến văn học quy trình sau phạt triển.